రాజ్యాంగమా.. నీకు సెల్యూట్

 రాజ్యాంగమా.. నీకు సెల్యూట్

               -ములక సురేష్ 

అణగారిన వర్గాలనుండి వచ్చినవారు రాష్ట్రపతి వంటి అత్యున్నత స్థానాన్ని అధిరోహించగలుగుతున్నారంటే అది కేవలం రాజ్యాంగ చలువేనని, మహారాష్ట్రలోని మారుమూల ప్రాంతంలో జన్మించి దేశ న్యాయ వ్యవస్థలోని అత్యున్నత స్థాయికి ఎదిగిన సుప్రీం కోర్టు మాజీ ప్రధాన న్యాయమూర్తి జస్టిస్ భూషణ్ రామకృష్ణ గవాయ్ అనడాన్ని బట్టి రాజ్యాంగ ప్రాముఖ్యత మనకు అవగతం అవుతుంది. 

దాదాపు 200 సంవత్సరాలు బ్రిటిష్ పాలనలో దోపిడీకి గురియై అస్తవ్యస్తమైన ఈ భారతదేశం స్వాతంత్య్రానంతరం ఏకతాటిపై నడిపించడానికి రాజ్యాంగం కీలకభూమిక వహించింది. దేశానికి స్వాతంత్య్రం 1947 ఆగస్టు 15న వచ్చినప్పటికీ రాజ్యాంగాన్ని 1949 నవంబర్ 26న ఆమోదించి స్వీకరించారు. అనంతరం 1950 జనవరి 26 నుంచి భారత రాజ్యాంగం అమల్లోకి వచ్చింది. అందుకే రాజ్యాంగం పుట్టిన నవంబర్ 26ని గుర్తు పెట్టుకోవాలని ఆలోచన 1979లో అప్పటి సుప్రీంకోర్టు న్యాయవాదుల సంఘం అధ్యక్షుడు ఎల్.ఎం. సింగ్వికి వచ్చింది. 

దీంతో నవంబర్ 26ను న్యాయవాద దినోత్సవంగా జరుపుకోవాలని నిర్ణయించారు. కానీ భారత ప్రభుత్వం 2015లో డాక్టర్ బి.ఆర్. అంబేద్కర్ 125వ జయంతి సందర్భంగా నవంబర్ 26ని రాజ్యాంగ దినోత్సవం గా ప్రకటించింది. అప్పటినుంచి నవంబర్ 26న జాతీయ న్యాయ దినోత్సవంగా కాకుండా రాజ్యాంగ దినోత్సవంగా జరుపుకుంటున్నాం.

రాజ్యాంగ దినోత్సవం రోజున పాఠశాలల్లో, విద్యా సంస్థల్లో అంబేద్కర్ జీవితంలోని ముఖ్య ఘట్టాలను తెలిసేలా కార్యక్రమాలను నిర్వహిస్తున్నారు. అంబేద్కర్ జీవిత చరిత్ర ప్రతి ఒక్కరిలోనూ ఎంతో ప్రేరణ కలిగిస్తుంది. చిన్నప్పటినుంచి అంబేద్కర్ కష్టపడి ఎలా చదువుకున్నారో ఈ రోజుల్లో చాలామందికి తెలియదు. అందువల్ల ఆ అంశాలను విద్యార్థులు, ప్రజలకు తెలిసేలా అవగాహన కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తారు. 

రాజ్యాంగాన్ని మనం ఆమోదించుకొని ఈ ఏడాది నవంబర్ 26 కు 76ఏళ్లు పూర్తవుతోంది. ఎన్నో సంవత్సరాల నాగరికత కలిగిన భారతదేశానికి ఏడున్నర దశాబ్దాలు పెద్ద విషయం కాదు. కానీ పరాయి పాలననుంచి విముక్తి పొంది ప్రపంచంలోనే అతిపెద్ద ప్రజాస్వామ్యం దేశంగా, ఒక లిఖిత రాజ్యాంగం కలిగి ఉన్న దేశంగా మనకు ఎంతో గర్వకారణం. ఆంగ్లేయులు దేశం విడిచి వెళ్లిపోయేందుకు సిద్ధమయ్యారని తెలిసిన తర్వాత రాజ్యాంగ రచనకు సన్నాహాలు జరిగాయి. ఇందుకోసం రాజ్యాంగ సభను ఏర్పాటు చేశారు. 

ఇందులో 15 మంది మహిళలతోపాటు 299 మందిని సభ్యులుగా నియమించారు. తొలి సమావేశం 1946 డిసెంబర్ 9న జరిగింది. రాజ్యాంగ రచనకు రెండు సంవత్సరాల 11 నెలల 18 రోజులు సమయం పట్టింది. రాజ్యాంగ పరిషత్‌కు డాక్టర్ బాబు రాజేంద్రప్రసాద్ అధ్యక్షునిగా, రచనా కమిటీ డాక్టర్ బి.ఆర్ అంబేద్కర్ సారధ్యంలో ఏర్పడింది. కమిటీలో ఆరుగురు సభ్యులున్నారు. కోటి రూపాయల ఖర్చుతో ప్రపంచంలోనే పెద్దదైన రాజ్యాంగానికి రూపకల్పన చేశారు. 299 మంది సభ్యులు ఉండగా తుది ప్రతి మీద మాత్రం 284 మంది సంతకం చేశారు. 1947 నవంబర్ 26న అప్పటి అసెంబ్లీ దీనిని ఆమోదించింది.

1949 నవంబర్ 26న రాజ్యాంగ పరిషత్ ఆమోదం లభించింది. అయితే 1930 జనవరి 26ను కాంగ్రెస్ భారతదేశానికి పూర్ణ స్వరాజ్ దివస్‌గా తీర్మానించింది. జనవరి 26వ తేదీకి చిరస్థాయి కీర్తి అందించుటకుగాను 1950 జనవరి 26 నుండి రాజ్యాంగం అమలులోకి వచ్చింది. గత 76 సంవత్సరాలుగా దేశాన్ని అఖండంగా ఉంచటం రాజ్యాంగం సాధించిన ఘనవిజయం. విచ్ఛిన్నకరశక్తులు లౌకిక ఐక్యతను చెదరగొట్టేందుకు ప్రయత్నాలు చేసినప్పటికీ వారు కృతకృత్యులు కాలేకపోవడం ఒక ప్రగతి. మహిళలు అన్ని రంగాల్లో రాణిస్తుండటం శుభపరిణామం. 

సాంఘిక, ఆర్థిక, సమానత్వం లేకుండా రాజకీయ సమానత్వం సాధించలేమని, జాతి నిర్మాణంలో సమాజంలోని అన్ని వర్గాలు పాల్గొనాలన్న అంశం ఆధారంగా రాజకీయ సమానత్వం సాధించాలన్నదే బి.ఆర్ అంబేద్కర్ ఆకాంక్ష. భారత ప్రజలమైన మేము అంటూ రాసుకున్న రాజ్యాంగం ఏదో కొన్ని నియమ నిబంధనల పుస్తకం కాదు. స్వాతంత్య్రం, సమానత్వం, సౌభ్రాతృత్వం అనే సమున్నత విలువలతో ప్రజల ఆశలు ఆశయాలకు ప్రతిరూపంగా ఉంటూ, ఆసేతుహిమాచలం, ఆబాలగోపాలం సమైక్యంగా పురోగమించాలన్న రాజ్యాంగ స్ఫూర్తిని మున్ముందుకు తీసుకు వెళ్లాల్సిన బాధ్యత భారత పౌరులమైన మన అందరిదీ.